Voor ons Nederlanders een pijnlijke waarheid, maar komende maand zullen miljoenen voetbalsupporters hun land steunen tijdens het Europees Kampioenschap in Frankrijk. Van vrijdag 10 juni tot zondag 10 juli zullen tien stadions in negen Franse steden decor zijn voor in totaal 51 wedstrijden. Wij nemen je mee in de stadions die menig huiskamerbeeld gaan bepalen de komende weken.
Eerdere toernooien
Dit EK is het vijftiende kampioenschap georganiseerd door de UEFA. Frankrijk was twee keer eerder gastland voor het eindtoernooi voor Europese landen:
EK 1960
Het eerste Europees Kampioenschap ooit werd gehouden in Frankrijk, geboorteland van bedenker Henri Delaunay. Vier landen kwalificeerden zich voor het eindtoernooi, dat werd gespeeld in het Parc des Princes en Stade Vélodrome. In Parijs won de Sovjet-Unie de finale na de verlenging met 2-1 van Joegoslavië.
EK 1984
In 1984 deden er dubbel zoveel landen mee aan het EK als in 1960. Onder leiding van Michel Platini wonnen Les Blues alle wedstrijden op het toernooi, waaronder de finale in het Parc des Princes tegen Spanje (2-0).
Naast de twee Europese toernooien vond er ook tweemaal een Wereldkampioenschap plaats in Frankrijk:
WK 1938
Frankrijk was in 1938 de gastheer van het derde Wereldkampioenschap. Uit vijftien landen trok Italië net als vier jaar eerder aan het langste eind door Hongarije met 4-1 te verslaan. De finale werd gespeeld in Stade Olympique de Colombes in de gelijknamige voorstad van Parijs.
WK 1998
Les Blues boekte opnieuw succes in eigen land door wereldkampioen Brazilië met 3-0 te verslaan en zo hun titel als wereldkampioen over te nemen. Het nieuwgebouwde Stade de France was decor voor de finale. Het was voor het eerst dat er 32 landen meededen aan het WK.
In totaal hebben zestien Franse stadions de eer gehad om ooit een wedstrijd op een eindtoernooi te hosten. Vier stadions, in Lyon, Lille, Bordeaux en Nice, maken komende maand hun debuut in dit lijstje:
EK 2016
Zes van de tien stadions die komende maand worden gebruikt waren er ook bij in 1998; te weten de stadions in Parijs, Marseille, Saint-Etienne, Lens en Toulouse. Met de toevoeging van de vier eerder genoemde nieuwbouwstadions komen we uit op tien stadions. Hieronder bekijken we deze stadions
Stade de France, Saint-Denis, Parijs
Capaciteit: 81.338
Eerste interland Frankrijk: 28 januari 1998, Frankrijk – Spanje 1-0
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale, kwartfinale, finale
Interessante groepswedstrijd: Duitsland – Polen
Zoals de naam al zegt het belangrijkste stadion van Frankrijk. Stade de France werd gebouwd voor het WK 1998, waar het decor was voor onder meer de finale. Het was tevens al tweemaal decor van een Champions League finale. Ook aankomende toernooi zal het de finale organiseren. Anders dan in andere toernooien, zal ook het openingsduel tussen Frankrijk en Roemenië hier worden gespeeld. Op vroegere Europese eindtoernooien lag die eer bij het één-na-grootste stadion.
Stade Vélodrome, Marseille
Capaciteit: 67.000
Eerste interland: Eerste interland Frankrijk: 8 maart 1942, Frankrijk – Zwitserland 0-2
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, kwartfinale, halve finale
Interessante groepswedstrijd: Engeland – Rusland
Sinds de renovatie is Stade Vélodrome veranderd van een gedateerd maar authentiek stadion tot een indrukwekkende voetbaltempel. Hierbij springt de enorme dakconstructie in het oog, die de toeschouwers in Vélodrome voortaan van de weergoden beschermd. Met 67,394 zitplaatsen is het stadion van Olympique Marseille het op-één-na grootste stadion van Frankrijk.
Stade des Lumières, Lyon
Capaciteit: 59.286
Eerste interland Frankrijk: –
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale, halve finale
Interessante groepswedstrijd: België – Italië
In januari 2016 opende het nieuwe stadion in Lyon. Stade des Lumières is de opvolger van Stade de Gerland en thuishaven van Olympique Lyon. Met bijna 60,000 plaatsen is Lumières een waardige opvolger van Stade de Gerland. Hier wordt op 13 juni met België – Italië misschien wel de leukste poulewedstrijd gespeeld.
Parc des Princes, Parijs
Capaciteit: 47.000
Eerste interland Frankrijk: 12 februari 1905, Frankrijk – Zwitserland 1-0
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale
Interessante groepswedstrijd: Turkije – Kroatië
Van alle stadions in Frankrijk is het Parc des Princes degene met de meeste historie. Het stadion was er al bij in 1938, voor onder meer een halve finale tijdens het WK van dat jaar. In 1960 en 1984 werd de finale hier gespeeld. Ook komende zomer heeft het stadion van Paris Saint-Germain, dat voor het toernooi een renovatie van 75 miljoen onderging, weer een rol in het eindtoernooi met vijf wedstrijden.
Stade Bollaert-Delelis, Lens
Capaciteit: 38.223
Eerste interland Frankrijk: 24 april 1976, Frankrijk – Polen 2-0
EURO 2016: Drie groepswedstrijden, achtste finale
Interessante groepswedstrijd: Engeland – Wales
Stade Bollaert-Delelis is gebouwd in Engelse stijl. Vier tribunes, allemaal vernoemd naar clubiconen van thuisclub Racing Lens; Henri Trannin, Tony Marek, Louis Xercés, Élie Delacourt en Max Lepagnot. Het stadion zelf is vernoemd naar Félix Bollaert, de directeur van de mijnen in Lens die kort voor de opening van het stadion in 1933 overleed. In 2012 werd het stadion herdoopt tot Stade Bollaert-Delelis, ter ere van André Delelis, de oud-burgemeester van Lens die Racing uit de financiële problemen haalde door het stadion over te kopen. Voor het EK werd het dak volledig vervangen.
Stade Pierre-Mauroy, Lille
Capaciteit: 50.186
Eerste interland Frankrijk: 8 juni 2014, Frankrijk – Jamaica 8-0
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale, kwartfinale
Interessante groepswedstrijd: Zwitserland – Frankrijk
Voordat OSC Lille het nieuwe stadion ten oosten van de eigen stad betrok speelde het haar thuiswedstrijden in het Stade Grimonprez-Jooris. Als de club aan de weg timmert in de Ligue 1, en zo ook Europees mag spelen, is dat stadion te klein. In 2012 betrekt het daarom het Grande Stade Pierre-Mauroy, een 50,186 plaatsen tellende tempel in Villeneuve-d’Asqe, ten oosten van Lille. Het stadion is vernoemd naar de oud-burgemeester van Lille.
Matmut Atlantique, Bordeaux
Capaciteit: 42.115
Eerste interland Frankrijk: 7 september 2015, Frankrijk – Servië 2-1
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, kwartfinale
Interessante groepswedstrijd: Kroatië – Spanje
Het nieuwe stadion in Bordeaux is het architectonisch hoogstandje van het eindtoernooi. Ontworpen door Herzog & De Meuron, verving het in mei 2015 het charmante Stade Chaban-Delmas, of Parc Lescure, dat sinds 1938 de thuishaven was van Girondins Bordeaux.
Stade Geoffroy-Guichard, Saint-Etienne
Capaciteit: 41.965
Eerste interland Frankrijk: 19 juni 1984, Frankrijk – Joegoslavië 3-2
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale
Interessante groepswedstrijd: Slowakije – Engeland
De thuishaven van recordkampioen Saint-Etienne maakte zijn entree op een eindtoernooi in 1984. Ook in 1998 was het naar de Casino-oprichter Geoffrey Guichard vernoemde stadion erbij. Tot de verbouwing tussen 2011 en 2014 was het een stadion met vier losse tribunes. Het stadion is sindsdien echter dichtgebouwd, wat de capaciteit licht deed oplopen.
Stadium Municipal, Toulouse
Capaciteit: 33.300
Eerste interland Frankrijk: 11 mei 1978, Frankrijk – Iran 2-1
EURO 2016: Vier groepswedstrijden, achtste finale
Interessante groepswedstrijd: Italie – Zweden
Stadium Municipal was er al bij in 1938, toen het WK in Frankrijk werd georganiseerd. Cuba en Roemenië speelde er toen twee wedstrijden tegen elkaar. In 1960 en 1984 werd er niet tijdens eindtoernooien gevoetbald, maar in 1998 werden er zes wedstrijden in Peu Wembley gespeeld. De afgelopen jaren werd het stadion stilletjes gerenoveerd. Een extra ring werd geschrapt om de kosten laag te houden.
Allianz Riviera, Nice
Capaciteit: 35.624
Eerste interland Frankrijk: 1 juni 2014, Frankrijk – Paraguay 1-1
EURO 2016: Drie groepswedstrijden, achtste finale
Interessante groepswedstrijd: Zweden – Belgie
Olympique Nice verliet in 2013 het oude Stade du Ray, na hier 86 jaar te hebben gespeeld. De Allianz Riviera was de nieuwe thuishaven van Issa Nissa. De 35,624 stoelen tellende arena draagt tijdens het EK de naam Stade de Nice, daar sponsoruitingen tijdens het toernooi ten strengste verboden zijn door de UEFA. Allianz kocht in 2012 voor 16 miljoen de naam van het stadion voor een periode van negen jaar.
Het eindtoernooi in Frankrijk zal voor ons het voorlopig laatste ‘normale’ voetbaleindtoernooi zijn. De komende twee wereldkampioenschappen zijn in landen met een niet al te schoon blazoen, Rusland en Qatar. Het EK van 2020 wordt ter ere van het 60-jarige jubileum gehouden over heel Europa, in dertien stadions. En het is maar de vraag in hoeverre dit eindtoernooi normaal zal verlopen, met de dreiging van terreur op de achtergrond. De beveiliging op fanzones en in en rondom de stadions zullen na de recente aanslagen in Parijs en Brussel zwaarder zijn dan ooit. Direct na de aanslagen werd het beveiligingsbudget voor het EK verhoogd naar 34 miljoen. Er zullen 900 agenten actief zijn tijdens de wedstrijden, terwijl er nog eens 10,000 extra beveiligers zijn ingehuurd. Ook de beveiliging bij spelershotels en bij entree van het stadion zal worden verhoogd. De fanzones die op verschillende plekken in de speelsteden plaats zullen vinden worden extra beveiligd met een extra 12 miljoen bovenop de al berekende 12. In april vond er in Toulouse een oefening plaats, waar verschillende terroristische aanvallen werden nagebootst. De noodsituatie in het land werd vorige week met twee maanden verlengt, zodat deze het EK dekt. Deze situatie stelt de politie in staat huiszoekingen uit te voeren zonder tussenkomst van een rechter. Deze extra bevoegdheden zijn volgens de regering noodzakelijk in de strijd tegen terrorisme.
Het is toch vooral te hopen dat de 2,5 miljoen stadionbezoekers en de ongeveer zeven miljoen fanzone-bezoekers hier zo weinig mogelijk van mee krijgen en kunnen genieten van een mooie voetbalzomer. Als hun land tenminste wel mee doet…
VOETBALTEMPELS 