Er zijn weinig steden zo dichtbevolkt qua voetbalclubs als de Engelse hoofdstad Londen. De Engelse Football League, bestaande uit de vier hoogste Engelse divisies, kent veertien clubs met hun thuisbasis in Londen. Daarvan spelen er maar liefst vijf op het hoogste niveau. Naast de veertien clubstadions heb je nog twee nationale stadions; Wembley voor het voetbal en Twickenham voor het rugby, en het Olympische Stadion.
| – | Wembley Stadium | 90 652 |
| – | Twickenham Stadium | 82 000 |
| – | Olympic Stadium | 80 000 |
| Arsenal FC | Emirates Stadium | 60 272 |
| Chelsea FC | Stamford Bridge | 41 798 |
| Tottenham Hotspur | White Hart Lane | 36 284 |
| West Ham United | Upton Park | 35 345 |
| Charlton Athletic | The Valley | 27 111 |
| Crystal Palace | Selhurst Park | 25 747 |
| Fulham | Craven Cottage | 25 700 |
| Millwall | The New Den | 20 146 |
| Queen Park Rangers | Loftus Road | 18 000 |
| Brentford FC | Griffin Park | 12 763 |
| Leyton Orient | Matchroom Stadium | 9 271 |
| Dagenham & Redbridge | Victoria Road | 6 073 |
| Barnet | The Hive Stadium | 5 176 |
| Wimbledon AFC | Kingsmeadow | 4 850 |
Het huidige stadionlandschap in Londen
In 2006 verhuisde Arsenal van het oude Highbury naar het Emirates Stadium. Het oude stadion was geliefd bij elke Arsenal-supporter, maar de succesvolle club barstte op Highbury uit haar jasje en uitbreiding was niet mogelijk door ruimtegebrek rondom het stadion. Slechts 500 meter verderop werd daarom het 60,000 plaatsen tellende Emirates Stadium gebouwd. De moderne faciliteiten zorgde ervoor dat de inkomsten van Arsenal flink stegen. Arsenal staat mede daardoor vandaag de dag bekend als één van de gezondste clubs van Engeland.
Voor veel clubs in Engeland lijkt een nieuw stadion dan ook het gouden ei. Ze verkopen de grond waar hun oude stadion, waar ze vaak al vele decennia spelen, op staat en gaan over tot nieuwbouw, vaak aan de rand van de stad en op bedrijventerreinen.
Zo ook in Londen. In een stad met 7,5 miljoen inwoners, toeristen niet meegerekend, zouden de succesvolle clubs uit Londen veel meer publiek plaats kunnen bieden dan ze nu kunnen. Chelsea, één van de rijkste clubs van de wereld, speelt in een stadion met slechts 42,000 plaatsen. Hetzelfde geldt voor de belagers van de topclubs, Tottenham Hotspur en West Ham United, met capaciteiten rond de 35,000. Om de extra inkomsten te kunnen genereren nemen deze clubs de komende jaren afscheid van hun authentieke stadions, om deze in te ruilen voor moderne tempels.
Augustus 2016: West Ham naar het Olympisch Stadion
Na het huidige seizoen in de Premier League zal West Ham United hun geliefde Upton Park verlaten. The Hammers wonnen de strijd om het Olympisch Stadion, dat sinds de Spelen in 2012 geen wekelijks doel meer heeft. De afgelopen jaren heeft het stadion, dat in de zomer van 2012 plaats bood aan 80,000 mensen, een flinke ‘renovatie’ ondergaan waardoor er nu 52,000 zitplaatsen zijn. Dit zijn er alsnog een stuk meer dan de 35,016 stoeltjes in Upton Park, waar West Ham al vanaf 1904 speelt. De nieuwe inkomstenbron in de vorm van meer toeschouwers kan de club gebruiken om te groeien in zijn rol als uitdager van de grote clubs. Upton Park wacht waarschijnlijk hetzelfde lot als Highbury; Twee bouwbedrijven zijn in race om het stadion om te bouwen tot huizen, met behoud van de voetbalcultuur rondom het gebouw.
Augustus 2018: New White Hart Lane
Ook White Hart Lane zal uit het Londense stadionlandschap verdwijnen. Als vervanger wordt er tot 2018 aan een nieuwe White Hart Lane gebouwd, op vrijwel dezelfde plek. Jarenlang voerde de club een verbeten strijd met aangrenzende bedrijven over het grondbezit aan de noordkant van het stadion. Inmiddels zijn al deze bedrijven uitgekocht, en is er begonnen aan de complexe bouw, vergelijkbaar met die van San Mamés in Bilbao. Van 2015 tot 2017 wordt er gebouwd aan het stadion op het lege perceel aan de noordkant van WHL. Vervolgens, als de u-vormige west, noord- en oostzijde af zijn, wordt het oude WHL gesloopt en kan er begonnen worden aan de zuid-tribune. Deze tribune wordt met 17,000 plaatsen de grootste tribune van Groot-Brittannië bestaande uit één deel.
Tijdens de bouw kan Tottenham tijdens het seizoen 216/2017 op White Hart Lane blijven spelen. In 2017/2018 zal een tijdelijke thuishaven moeten worden gezocht, waarschijnlijk Wembley, waarna er aan het begin van het seizoen 2018/2019 gebruik kan worden gemaakt van het nieuwe stadion.
Augustus 2018: Wimbledon terug op Plough Lane
De historie van Wimbledon AFC doet een beetje pijn aan je voetbalhart. De club die van 1988 tot 2000 op het hoogste niveau speelde en onder de bijnaam The Crazy Gang berucht werden, degradeerde in 2000. In 2002 verhuisde de club uit de wijk Wimbledon 100 kilometer noordwaarts, naar de Milton Keynes. Eind 2003 verhuisde de club, maar een groep trouwe supporters ging hier niet in mee en richtte een nieuwe club op; AFC Wimbledon. Ver weg van Londen ging het sportief dramatisch met de club; The Dons degraderen met maar 29 punten. Om de inwoners van Milton Keynes warm te maken voor het voetbal wordt de naam van de club verandert in Milton Keynes Dons. Hoewel de MK Dons de licentie overnamen, werd AFC Wimbledon vanaf dit moment gezien als de opvolger van Wimbledon FC. De thuiswedstrijden werden gespeeld in Kingston net buiten Londen. Negen jaar na de eerste wedstrijd van AFC bereikte de club het profvoetbal. Eigen 2015 werd bekend dat AFC Wimbledon terugkeert naar Plough Lane, in dezelfde wijk waar vroeger de thuiswedstrijden werden gespeeld. Het nieuwe stadion, met 20,000 zitplaatsen, gaat gepaard met onder meer 600 woningen. Het stadion wordt gebouwd op de plek waar nu het Wimbledon Greyhound Stadium staat, gebruikt voor hondenraces.
Augustus 2018: Verhuizing van Griffin Park
Griffin Park van Brentford FC, met 12,763 plaatsen waarvan bijna driekwart terrace, is vooral geliefd onder voetballiefhebbers door de eerder genoemde terraces en de vier Engelse pubs in elke hoek van het stadion. Brentford FC is al meer dan tien jaar bezig met een nieuw stadion op een perceel niet ver van het huidige stadion, maar sinds 2012 zit er schot in de zaak. Als alles volgens planning verloopt kan Brentford vanaf 2018 spelen in het nieuwe 20,000 stoelen tellende voetbalstadion. Dat is bijna een verdubbeling van het huidig aantal plaatsen, en bovendien beschikt Brentford in een keer over een geschikt stadion voor de Premier League, de competitie waar het in 2015 al bijna terecht was gekomen via de play-offs.
2020: New Stamford Bridge
Stamford Bridge was voor de opening van het Emirates Stadium het grootste clubstadion in Londen. Met 41,798 zitplaatsen is het al sinds jaar en dag de thuishaven van Chelsea FC. De club die sinds 2003 eigendom is van Roman Abramovich en sindsdien bij de topclubs van de Engelse competitie hoort wil graag gebruik maken van die status en meer supporters plaats bieden. Door het gebrek aan ruimte rondom het stadion was uitbreiding altijd een moeilijke zaak. Ook plannen voor nieuwbouw, zoals bij het Battersea Power Station, vonden geen doorgang. Vorig jaar kwam de club dan toch met plannen voor een renovatie van Stamford Bridge. Architectenbureau Herzog & de Meuron, eerder al verantwoordelijk voor de Allianz Arena en het Olympisch stadion in Beijing, kwamen met het ontwerp. De 500 miljoen pond kostende tempel, plaats biedend aan 60,000 fans, wordt volledig gehuld in een bakstenen jasje, in Gotisch stijl ‘gebaseerd op een kasteel of een middeleeuwse ommuurde stad’, aldus Herzog.
De verwachting is dat Chelsea drie seizoenen haar heil ergens anders moet zoeken. Wembley is net als voor Tottenham een logische uitvalbasis, wat zou betekenen dat beide clubs in het seizoen 2017/2018 op Wembley spelen. De verwachting is dat het nieuwe Stamford Bridge in 2020 af is.
Naming Rights
De namen die in dit artikel bij de stadions worden genoemd misschien wel een beetje naïef. De kans dat Chelsea de stadionnaam aan de hoogste bieder verkoopt is aanzienlijk, ondanks dat het stadion op dezelfde plek blijft staan. Op de renders van het nieuwe stadion van Tottenham Hotspur zijn al vanaf het eerste stadium genoeg ruimte gemaakt voor ‘Naming Rights’. Voor de kleinere clubs Brentford en Wimbledon is de naam een welkome bron van extra inkomsten.
De rest?
Negen clubs blijven op hun plek de komende jaren:
Arsenal
Arsenal zit er warmpjes bij in het Emirates Stadium. Het in 2006 geopende stadion met 60,000 stoeltjes voldoet aan alle eisen van The Gunners, die elke thuiswedstrijd voor een uitverkocht huis spelen. Of Arsenal actie onderneemt als rivaal Tottenham Hotspur straks in een stadion met 800 stoeltjes meer speelt, is niet bekend. Arsène Wenger erkende lachend op een persconferentie dat ze zullen proberen er 1000 stoeltjes bij te proppen.
Fulham
Het idyllische Craven Cottage werd begin jaren ’00 nog gerenoveerd, en is de perfecte plek voor Fulham, die na de val uit de Premier League stabiliteit probeert te vinden op een niveau lager. Plannen om de Riverside Stand uit te breiden belandde in de koelkast na de degradatie, het is twijfelachtig of deze plannen eruit worden gehaald zonder de steun van het Premier League-geld.
Crystal Palace
Crystal Palace promoveerde in 2013 naar de Premier League, en wist als promovendus te verrassen met een 11e plek, onder meer dankzij een geweldige eindsprint (op de 21e speelronde stond de club nog laatste). Sindsdien lijkt Crystal Palace uit te groeien tot een Engelse middenmotor, waardoor het bestuur voorzichtig denkt aan een uitbreiding van het Selhurst Park (26,309 plaatsen). De Main Stand zou op nominatie staan om te worden uitgebreid.
Charlton Athletic
Charlton Athletic heeft wel wat anders aan het hoofd dan een nieuw stadion. De club die begin jaren ’00 nog steevast in de Premier League speelde, zakte sindsdien ver weg. Geregeerd door de door The Addicks fans gehate Roland Duchâtelet zitten desondanks prima in The Valley, waar de 27,000 stoeltjes zelden goed gevuld zijn.
Leyton Orient
Leyton Orient had net als West Ham United een oogje op het olympisch stadion. Orient zag in het stadion een ideale thuishaven, eventueel in een groundshare met West Ham. Het eigen Matchroom Stadium ligt immers op een steenworp afstand van het Olympisch Park. In 2014 zag het na drie jaar strijden af van een rechtszaak over het stadion, en kreeg West Ham officieel het alleenrecht.
Dagenham & Redbridge
Victoria Road, met een capaciteit van 6,078, is voor Dagenham & Redbridge een zeer ruim stadion. Op 1 november 2015 kwamen de tot nu toe meeste toeschouwers naar een wedstrijd van Dagenham & Redbridge; 2,723 tegen Luton Town.
Barnet
Barnet betrok in juli 2013 het nieuwe The Hive Stadium, de opvolger van Underhill. De officiële capaciteit is 5,176, al staat het toeschouwersrecord wel op 5,233. Naast Barnet is het ook de thuishaven van de rugbyclub London Broncos en het vrouwenteam London Bees.
Queen’s Park Rangers
QPR zou QPR niet zijn als het een nieuw stadion ambieert. Eigenaar Tony Fernandes wil Loftus Road graag verlaten voor een groter stadion. De Londense wijk Old Oak Common zou de bouwlocatie moeten worden. Een nieuw stadion zou deze ‘vergeten hoek van London’ nieuw leven moeten inblazen. Tot concrete plannen kwamen het echter nog niet.
Millwall
The New Den werd in 1993 betrokken door Millwall. Met een capaciteit van 20,000 is het een ruim stadion, maar is het zelden voor meer dan de helft gevuld.
VOETBALTEMPELS 