Een heerlijk karakteristiek Engels stadion, maar ook een met een naam die synoniem staat aan de stadionramp die een enorme impact heeft gehad op de voetbalwereld. Hillsborough zal voor altijd verbonden zijn aan de 96 slachtoffers van 15 april 1989, de grootste schandvlek in de historie van de Britse justitie.
Owlerton
In het jaar 1899 moest The Wednesday Football Club, in 1867 als vierde voetbalclub ooit opgericht, op zoek naar een nieuw veld om op te voetballen, omdat de Olive Grove waar ze tot die tijd op speelde moest wijken voor spoorverbreding. Na een intensieve zoektocht kwam het clubbestuur bij een stuk land bij Owlerton, ten noord-oosten van de stad Sheffield. Dit perceel werd voor 5.000 pond gekocht van James Willis Dixon, wiens familie rijk werd door de productie van verschillende ijzerwaren tijdens de Industriële revolutie.
De grond werd na de aankoop snel gereed gemaakt voor voetbaldoeleinden. Zo werd de tribune die op Olive Grove stond steen voor steen herbouwd bij Owlerton. Daarnaast werd er ook nog een tweede tribune aan de westelijke lange zijde van 3.000 plaatsen gebouwd. Op 2 september 1899 speelde Wednesday er zijn eerste wedstrijd, tegen Chesterfield (5-1 winst). Wednesday won haar eerste 19 wedstrijden in het nieuwe stadion, wat onder meer promotie naar de hoogste divisie betekende in haar eerste seizoen op Owlerton. In 1903 en 1904 werd het zelfs kampioen van Engeland.
Rond 1900 werd er ook begonnen aan de bouw van een noordtribune. In 1913 zorgde een recordwinst van de club ervoor dat er budget was voor uitbreiding van de zuid- en oosttribune. De nieuwe zuidtribune, ontworpen door Archibald Leitch met ruimte voor 16.600 fans (waarvan 5.600 zitplaatsen), werd 1 oktober 1913 geopend tijdens een FA cup-wedstrijd tegen Notts County. Ook de terracing van de oostelijke Spion Kop, werd in 1914 vernieuwd.
Sheffield Wednesday
Zoals bekend vertrok Wednesday nooit meer uit het Owlerton Stadium, al veranderde het stadion wel van naam; In 1914 werden de districten in Sheffield opnieuw ingericht, en zo kwam het stadion in Hillsborough te liggen. Ook de club verandert van naam; In 1929 werd de naam officieel veranderd in Sheffield Wednesday.
In 1920 worden de noord- en westtribune met elkaar verbonden door de hoek dicht te bouwen. Hoewel de Spion Kop nog tweemaal wordt uitgebreid, in 1927 en 1954, blijft het stadion lange tijd in dezelfde vorm. Voor het WK van 1966 werd het stadion echter weer flink gerenoveerd. Zowel de noord als de west-tribune worden opnieuw gebouwd. De noordtribune was de eerste overdekte tribune in Engeland die in zijn geheelheid langs het veld liep. Ter ere van de opening hiervan speelde Sheffield Wednesday een oefenwedstrijd tegen Pelé’s Santos (2-4). Tien jaar later keerde Pelé overigens terug op Hillsborough met Santos; Een oefenduel tussen de twee, die op woensdagmiddag werd gespeeld wegens stroombesparing, werd door maar liefst 45.000 man bezocht. Het ziekteverzuim en spijbelaantal lag nimmer meer zo hoog in Sheffield als die middag .
Na de oplevering van de noordtribune werd ook de westtribune, Lepping Lane, onder handen genomen: In 1965 opende de tribune met een 4.471 zitplaatsen met daaronder terraces. Tijdens het WK werden er vier wedstrijden gespeeld, waaronder de kwartfinale tussen West-Duitsland en Uruguay (4-0).
Zwarte dag
Op 15 april 1989 spelen Liverpool en Nottingham Forest hun halve finale van de FA Cup op Hillsborough. De supporters waren verdeeld over Zuid-Oost (Forest) en Noord-West (Liverpool). Beginnend om 3 uur ’s middags, zorgde een grote groep supporters buiten voor drukte bij de toegangspoortjes, een half uur voor de wedstrijd. Zij waren vertraagd door wegwerkzaamheden of hadden geen haast het stadion al te vroeg te betreden. Met deze groep buiten het stadion en het naderende aanvangstijdstip, werd er door politie buiten het stadion geopperd de aftrap uit te stellen. Dit verzoek werd niet gehonoreerd.
Om deze groep toch op tijd het stadion in te krijgen opende de politie de grote uitgangspoort om de druk op de toegangspoortjes te verlichten. De circa 5.000 supporters buiten het stadion vervolgde hun weg door de tunnel onder de westtribune, om zo bij de terrace te komen. De terrace, verdeeld in 7 zogeheten pens, stroomde snel vol met mensen. De twee meest centrale pens stroomde voller en voller met, in de tunnel nog onwetende, supporters die op tijd wilde zijn voor de wedstrijd. Suppoosten die mensen naar andere pens zouden moeten wijzen bij drukte ontbraken daar waar nodig. De pens werden gescheiden door muren en tussen de terrace en het veld zat een metalen hek, waardoor de supporters geen kant op konden. Men probeerde over de muren in de andere pens te komen, werden door supporters naar de ring boven hun getild of vonden hun weg naar het veld via een klein gat in het hek. Vijf minuten na de aftrap werd de wedstrijd gestaakt en het veld veranderde in een toevluchtsoord van supporters van de tribunes.
Uiteindelijk vonden 96 supporters die dag de dood. Zesennegentig mannen en vrouwen die een zaterdagmiddag naar het voetbal gingen, kwamen niet meer thuis. Deze ramp sloeg een zwarte deken van rouw over Liverpool, Sheffield, Engeland en de hele voetbalminnende wereld. De politieke nasleep maakte de ramp echter tot een schandvlek. De autoriteiten, verantwoordelijk voor het falende beleid die dag, wees naar de ‘dronken Liverpool-supporters’ als aanstichters. Sensatiekrant The Sun zette de fans neer als zakkenrollende over politie heen pissende dronkenlappen. Het politiekorps die de dag in goede orde had moeten lijden, ontkende elke betrokkenheid bij de ramp. In 2016, ruim 25 jaar na de ramp, was er eindelijk gerechtigheid voor de nabestaanden, nadat een rechtbankjury officieel vaststelde dat niet de supporters, maar de politie verantwoordelijk was voor de ramp.
Een monument voor de ingang van de Zuidtribune van Hillsborough is een blijvende herinnering, met de volgende woorden:
In memory of the 96 men, women, and children who tragically died and the countless people whose lives were changed forever. FA Cup semi-final Liverpool v Nottingham Forest. 15 April 1989. “You’ll never walk alone.”
Taylor-rapport
Naar aanleiding van de ramp verscheen het Taylor-rapport, waarin onder meer een advies werd gegeven over staantribunes in Engeland. Hoewel Taylor de staantribunes niet persé als onveilig bestempelde, koos de regering er toch voor staantribunes uit Engeland te verbannen. In de jaren daarna onderging bijna elke voetbalstadion in Engeland was een renovatie, waarin de terraces all-seaters werden.
Natuurlijk had dit ook invloed op Hillsborough. De terrace van Lepping Lane bleef dicht tot 1991, waarna hij samen met de noordwesthoek werd heropend als all-seater van 2.294 plaatsen. In 1993 volgde de Spion Kop. De zuidtribune, die al uit zitjes bestond, werden in 1995 alsnog gerenoveerd, voor het EK van 1996. Hij kreeg een tweede ring van 3.077 plaatsen en een nieuw dak. Op dit dak pronkt, op de Gable, de befaamde klok die al op Olive Grove hing. Op het EK was het thuisbasis voor regerend Europees kampioen Denemarken, die met 4 punten derde eindigde in poule D.
Sinds 1996 telt Hillsborough 39.732 stoeltjes. Het toeschouwersrecord van het nieuwe Hillsborough werd gevestigd in een wedstrijd tegen Manchester United op 2 februari 2000 (0-1). Toen kwamen er 39.640 supporters kijken. Het record van 72.841 uit 1934 zal niet meer uit de boeken verdwijnen, toch komen er bovengemiddeld veel mensen kijken naar The Owls.
Al sinds 2009 liggen er plannen klaar voor een grootschalig renovatie/expansie van Hillsborough, waaronder de overkapping van de twee hoeken, het verwijderen van daksteunpalen en verhogen van enkele tribunes. In 2017 liggen deze plannen echter nog steeds te verstoffen. Het verloren Engelse bid voor het WK 2018 hielp hier niet aan mee. Premier League-voetbal in Noord-Oost Sheffield zou de plannen een kick-start kunnen geven. Sheffield Wednesday is al bijna 15 jaar verstoken van het hoogste niveau en dus het gouden geld van de Premier League. Promotie zou The Owls en Hillsborough terugbrengen naar het hoogste niveau, een podium waar zij alle twee de allure voor hebben.
Hillsborough
Bespeler: Sheffield Wednesday
Capaciteit: 39.732
Geopend: 1899
Verbouwd: 1913, 1927, 1954, 1960-1965, 1991-1993, 1995
VOETBALTEMPELS 