Bespeler: Russisch voetbalelftal
Capaciteit: 81.000
Geopend: 1956
Verbouwd: 1980, 1996, 2014-2017
Football’s coming home, De rising star van Mbappe, de wereldwijd gevoelde gunfactor voor vice-wereldkampioen Kroatië: Het zijn slechts enkele punten waarop het afgelopen WK in Rusland in onze herinneringen zal verdwijnen. Het slotakkoord vond plaats in Luzhniki, waar Frankrijk met 4-2 won van Kroatië.
Luzhniki werd in 1956 opgeleverd als het Central Lenin Stadium, en was het hart van het nieuwe Olympisch park dat de Russen bouwde aan de oevers van de rivier de Moskva in Moskou. Dit park, met naast het nieuwe omnisport-complex verschillende andere sportzalen, zwembaden en faciliteiten, zou de Sovjet Unie gaan helpen in zijn groei als wereldmacht op sportgebied. Men speelde in Rusland al langer met de plannen voor een stadion, de tweede wereldoorlog gooide echter roet in het eten. Toen de oorlog voorbij was werd het plan opnieuw opgepakt en leverde architect V.P. Polikarpov een stadion dat aan alle communistische regels voldeed: Het stadion bestond uit een elliptische betonnen ring zonder dak, om zo de klasseloosheid van het communisme uit te beelden. Binnen gaf het ruimte aan 15 gymzalen, meer dan 1000 kamers, een hotel, medisch centrum en verschillende restaurants. Het stadion, gebouwd met materialen verkregen uit elke uithoek van de Sovjet Unie, werd op 31 juli 1956 geopend met een feestelijke parade.
In de loop der jaren werd het stadion vaak gebruikt door de Moskouse voetbalclubs, met name CSKA en Spartak. Bij een Europese wedstrijd van die laatste club, tegen Haarlem, vond er in 1982 een groot drama plaats. Een grote groep Spartak-supporters, die het stadion al verlaten had bij een 1-0 voorsprong, wou terug naar binnen nadat er nog een treffer viel. De combinatie van verdrukking en de besneeuwde en spekgladde tribunes zorgde voor een officieel dodenaantal van 66. Dit aantal wordt echter betwist, er wordt door aanwezigen zelfs gesproken over 340 slachtoffers.
In 1996 daalde de capaciteit flink na een grondige renovatie, waarbij het hele stadion werd omgeturnd van houten banken tot plastic zitjes. Tevens werd er een dak boven de tribunes geplaatst. Het stadion draagt dan al vier jaar de naam Luzhniki, na de val van de Sovjet-Unie en het communisme. Als vernieuwd stadion had het in 1999 de eer om de UEFA-cup finale tussen Parma en Olympique Marseille te hosten. De Italianen, met Hernan Crespo, Gianluigi Buffon, Fabio Cannavaro en Lilian Thuram in de gelederen, wonnen overtuigend van de Zuid-Fransen (3-0).
In 2010 kreeg Rusland het WK van 2018 toegewezen. Het plan was om Luzhniki, op dat moment het enige Russische stadion in zijn huidige vorm dat al geschikt was voor een eindtoernooi, verder te renoveren zodat Rusland over een state of the art voetbalstadion beschikt voor het aankomende wereldkampioenschap. Uiteindelijk werd de optie van een grondige renovatie verkozen boven complete nieuwbouw, om zo de historische gevel te behouden. In 2014 werd begonnen aan deze ingrijpende renovatie. Onder meer het dak werd verlengd, waardoor iedere bezoeker in de toekomst beschermd zal zijn tegen de elementen en het veld vervangen door een hypermodern speelveld dat onder alle omstandigheden perfect bespeelbaar is. De tribunes werden tot aan het veld doorgetrokken, ten koste van de atletiekbaan. Hiermee verloor het de status als nationaal atletiekstadion, in welke rol het in 2013 nog het WK Atletiek mocht organiseren, aan het Olympisch Stadion in Sochi.
Topwedstrijden:
1999: Parma – Olympique Marseille 3-0 (UEFA Cup)
2008: Manchester United – Chelsea FC 1-1, 6-5 ns (Champions League)
2018: Frankrijk – Kroatië 4-2 (WK Voetbal)